Siyer Yazımında Kaynak Çeşitliliği

tarafından **M@hmut** C.tesi Kas. 13, 2010 11:05 am

Siyer Yazımında Kaynak Çeşitliliği
Siyer ilminin temel kaynakları Kur'ân-ı Kerim ve Hz. Peygamber'in hadisleridir. Dolayısıyla bu kaynaklardan herhangi biri ihmal edilerek siyerin yazılması mümkün değildir. Ancak bunlar siyer telifi için gerekli olmakla birlikte yeterli de değildir. Her şeyden önce siyer müellifinin sıradan bir biyografi yazarından farklı olması gerekir. Hz. Peygamber'in hayatını tetkik edecek kişi samimi derin bir anlayış sahibi önyargısız ve tarafsız olmalıdır. Bundan başka siyer yazarı Hz. Peygamber'in yaşadığı ülkenin önceki dönemini ayrıca devrin beynelmilel tarihini bilmek durumdadır. Onun sosyoloji edebiyat askerlik gibi yan bilim ve sanatlarda yeterli derecede malumat sahibi olması da gerekir.

Hz. Peygamber'in hayatını tetkike başlayan kişi her şeyden önce Kur'ân ve Hadis ilimlerine vakıf olmalıdır. Arap Edebiyatı özellikle şiir alanında yeterli seviyeye ulaşmalı kitabeleri tetkik edip onlar hakkında değerlendirmeler yapabilmelidir. Ayrıca o sadece Hicaz merkezli bir tarih malzemesiyle yetinmeyip Hicaz ile doğrudan veya dolaylı ilişkili olan çevre ülkelerin o dönemden kalan kroniklerinden ve kalıntılarından da istifade etmelidir. Mesela Çin Habeşistan Mısır Bizans İran ve Hindistan'dan Hz. Peygamber'in yaşadığı dönemin görünüşünü -dışarıdan gözlem olarak- tespit edebilmelidir.

Siyer yazarı ilk siyer müellifi olarak bilinen İbn İshak başta olmak üzere ilmi seleflerinin eserlerinden ziyadesiyle istifade etmeli ayrıca muazzam bir bilgi birikimi sunan ensab kitaplarından en iyi şekilde yararlanmalı Yakubi Dineveri ve Taberi gibi siyer konularında önemli bilgiler aktaran umumî tarih kaynaklarını da ihmal etmemelidir.2 Nihayet siyer müellifi bahsedilen kaynak eserlere ilave olarak daha sonraki dönemlerde gerek doğuda gerekse batıda neşredilen hem Müslümanlar tarafından yazılmış hem de müsteşriklerin telif ettikleri siyer ile ilgili eserlerden mutlaka haberdar olmalı ve bunları tetkik etmelidir.3